طی ۱۶ سال گذشته، اقتصاد آمریکا تقریباً دو برابر شده، در حالی که اتحادیه اروپا با وجود برخورداری از منابع مشابه، رشدی ناچیز داشته است. این مقاله به بررسی علل این اختلاف قابل توجه می‌پردازد. اگر می خواهید بدانید چرا اقتصاد آمریکا قوی است، با ما همراه باشید.
چشم انداز: در سال ۲۰۰۸، تولید ناخالص داخلی (GDP) آمریکا و اتحادیه اروپا تقریباً برابر بود. اما پس از بحران مالی جهانی و همه‌گیری کووید-۱۹، اقتصاد آمریکا جهش قابل توجهی را تجربه کرد، در حالی که رشد اقتصادی اتحادیه اروپا بسیار کندتر بود. این تفاوت فاحش در رشد اقتصادی، سؤالات متعددی را در مورد عوامل موثر بر توسعه اقتصادی در هر دو منطقه مطرح می‌کند.
خروج بریتانیا: عاملی موثر اما ناکافی
یکی از دلایل اولیه‌ای که به ذهن می‌رسد، خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) است. بریتانیا در سال ۲۰۱۶ با تولید ناخالص داخلی حدود ۲.۵ تا ۳ تریلیون دلار، از اتحادیه اروپا خارج شد. اما این عامل به تنهایی نمی‌تواند اختلاف تقریباً ۱۰ تریلیون دلاری در تولید ناخالص داخلی را بین آمریکا و اتحادیه اروپا توجیه کند.
〉〉 توئیت وزیر خارجه عمان بعد از مذاکرات ایران و آمریکا
نقش سیاست‌گذاران: تسهیل یا ممانعت از رشد
تحلیل عمیق‌تر نشان می‌دهد که خلق ثروت به تلاش آگاهانه کارگران، رهبران کسب‌وکار و کارآفرینان بستگی دارد. اما سیاست‌گذاران نیز نقش مهمی در تسهیل یا ممانعت از رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. آن‌ها نمی‌توانند ثروت خلق کنند، اما می‌توانند با سیاست‌های خود، زمینه رشد یا رکود اقتصادی را فراهم آورند.
سه عامل کلیدی به سبک آدام اسمیت:
آدام اسمیت در کتاب “ثروت ملل” (۱۷۷۶) سه عامل کلیدی برای رشد اقتصادی را برمی‌شمارد: صلح، مالیات آسان و اجرای نسبتاً خوب عدالت. مقایسه آمریکا و اتحادیه اروپا از این منظر، تفاوت‌های قابل توجهی را نشان می‌دهد.
〉〉 ترامپ: پس از توافق صلح‌آمیز با ایران در خاورمیانه جشن بزرگ می گیریم
- صلح: اگرچه آمریکا با چالش‌هایی مانند خشونت و جرم و جنایت مواجه است، اما از نظر میزان درگیری‌های بین‌المللی، وضعیت نسبتاً مسالمت‌آمیزتری نسبت به گذشته دارد. اتحادیه اروپا نیز به طور کلی از کاهش جرایم برخوردار است، اما نرخ برخی جرایم در برخی از کشورهای عضو، سیر صعودی داشته و به اندازه آمریکا کاهش نیافته است.
- مالیات آسان: مالیات بر درآمد در آمریکا حدود ۴۲.۳ درصد است که در مقایسه با میانگین ۴۲.۸ درصد در اتحادیه اروپا، تقریباً مشابه است. اما سادگی و انصاف در سیستم مالیاتی، عامل مهمی است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که پیچیدگی و عدم انصاف در سیستم مالیاتی هر دو منطقه، مانع از تسهیل رشد اقتصادی شده است.
- اجرای عدالت: آمریکا از نظر دسترسی به نظام قضایی و سرعت رسیدگی به دعاوی، عملکرد بهتری نسبت به بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا دارد. اگرچه در آمریکا نیز نگرانی‌هایی در مورد نفوذ سیاست در نظام قضایی وجود دارد، اما به طور کلی، دسترسی به نظام قضایی بی‌طرف، عاملی کلیدی در تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و حل تعارضات است.
چرا اقتصاد آمریکا قوی است؟
به طور خلاصه، آمریکا از صلح بیشتر، مالیات نسبتا آسان‌تر و اجرای بهتر عدالت برخوردار بوده است. این عوامل، در کنار سایر موارد، به رشد قابل توجه اقتصاد آمریکا در مقایسه با اتحادیه اروپا کمک کرده است. با این حال، سوال اینجاست، چرا اقتصاد آمریکا قوی است؟ اختلاف ۷ تریلیون دلاری در تولید ناخالص داخلی پس از محاسبه سهم بریتانیا، نشان می‌دهد که عوامل دیگری نیز در این امر دخیل هستند که نیازمند بررسی و تحلیل دقیق‌تر هستند. در نهایت، سخن آدام اسمیت در مورد اهمیت صلح، مالیات آسان و اجرای عدالت در رشد اقتصادی، همچنان ارزشمند و قابل تأمل است.
